जेव्हा जेव्हा धर्माला ग्लानी येते तेव्हा तेव्हा देवाच्या रूपाने संत पुरुषाला अवतार घ्यावा लागतो. जसे संत ज्ञानेश्वर महाराज ह्यांनी जगाला ज्ञानेश्वरी दिली विश्व प्राथानेसाठी पसायदान दिले, तसे विदर्भतले असे म्हण्यापेक्षा आपल्या सर्वांचे, जे योग्यांचे मुगुटमनी असलेले श्री गजानन महाराज. हे विठ्ठलाचे निस्सीम भक्त होते. ईश्वराने सांगितलेल्या मार्ग अधिक सुपीक बनवून सामान्य जणांना संसारातून परमार्थाकडे किव्वा ज्ञानमार्गाकडून भक्तीमार्गाकडे नेण्याचे काम संत करत असतात. असेच एक योगीराज संत श्री गजाजन महाराज हे संत २३ फेब्रुवारी १८७८ रोजी म्हणजेच माघ वध्य सप्तमीला शेगांव येते दुपारच्या वेळी देविदास पातुर्कारच्या वाड्यासमोर वडाच्या झाडाखाली उष्ट्या पत्रवाळीतील अन्न खाताना बंकटलाल व दामोदर ह्यांना दिसले. अशी लीला करण्यामाघे महारांच्या अन्न हे परब्रम्ह आहे असा होता. त्यानंतर महाराज काही दिवस कुणालाही गावात दिसले नाही, आणि बंकटलालाने त्यांना शोधण्याचा खूप प्रयत्न केला.
त्यानंतर काही दिवसांनी गावातील मंदिरात बार्शीटाकळी येथील श्री गोविंद महाराज टाकळीकर हे कीर्तन करीत होते. तेव्हा श्री गजानन महाराजांनी कीर्तन करीत असलेल्या टाकळीकरांच्या कीर्तनाचा उत्तररार्धा म्हणून दाखवला तेव्हा गजानन महाराज कुणीतरी योगी पुरुष आहे असे सर्वाना जाणवले. कीर्तन सुरू होण्याआधी बंकटलाल आणि पितांबरने ह्यांना महाराज रस्त्यात भेटले असताना त्यांनी उभयतांकडे झुणका भाकरी ची मागणी केली व पिताम्बाराला पाणी आण्यासाठी तुंबा दिला असता तो न बुडवता पाणी नाल्यातून आणायला लावले. आणि आश्चर्य म्हणजे तेव्हा तो तुंबा (पाणी प्याच्या तांब्या सारखे भांड) ठेवला तिथे खच पडून नाल्यातून एकदम स्वच्छ पाणी आणले.
त्यानंतर बरेच दिवस महाराज बंकटलालच्या घरी वास्तव्याला होते तिथे देखील बरेच चमत्कार झाले. असेच एकदा जानराव देशमुख हा मरणाच्या दारापर्यंत होता तेव्हा त्याचे नातेवाईक महाराजांकडे आले असता महाराज आराम करीत होते तेव्हा त्यांचा पदस्पर्शाने पावन झालेले तीर्थ जानराव देशमुखास दिले होते तेव्हा तो मरणाच्या दारातून परत आला. असेच एकदा गजानन महाराजांना चिलीम ओढायची असताना जानकीराम सोनाराने विस्तव देण्यास मनाई केली. तेव्हा महाराजांनी स्वतः अग्नी प्रगट केला होता.
एकदा बंकटलालाने महाराजांना मक्याची कणसे खाण्यासाठी त्त्याच्या शेतात नेले असता अगणित गांधील माश्या महाराजांना चावल्या असून सुद्धा त्यांना त्याची काहीच इजा झाली नाही. असेच एकदा श्री. हरी पाटलांसारख्या श्रेष्ठ कुस्तीगिराच्या शक्तीचे महाराजांनी गर्वहरण केले. मारुती मंदिरात पाटलाच्या मुलांनी पाठीवर उसाचा मार दिला तरी महाराजांच्या अंगावर थोडे सुद्धा वळ आले नाही याउलट महाराजांनी हातानी त्यांना उसाचा रस काढला तेव्हा पासून सर्व पाटील मंडळी महाराजांची निस्सीम भक्त झाले, महाराजांच्या आशीर्वादाने अनेक वर्षे संतती नसणाऱ्या खंडू पाटलाला पुत्ररत्न प्राप्त झाले.
सोमवती अमावस्येच्या दिवशी काही भक्तांसमवेत श्री महाराज नर्मदास्नानासाठी व ओंकारेश्वर दर्शनासाठी गेले होते. महाराज त्यांचा भक्तांबरोबर ओंकारेश्वाराला गेले असता त्यांच्या नावेची फळी फुटली होती तेव्हा सगळ्यांना वाटले आता मरणाची वेळ आली पण महाराजांच्या अद्नेनुसार नर्मदा नदीने तिथे प्रगत होऊन सर्वांचा जीव वाचवला. एकदा भाऊ कवर नावाच्या भक्ताने महाराजांना पिठलं भाकरी खाऊ घाल्यांची इच्छा केली असता महाराज शेगाव मध्ये भाऊ कवर येई पर्यंत सुमारे दुपारी ४ ते ५.३० पर्यंत अन्न ग्रहण केले नव्हते बाकीच्या भक्तांचे बासुंदी,पुरी, श्रीखंड असताना सुद्धा महाराज कावाराच्या पिठलं भाकरी साठी उपाशी राहिले होते कारण भाऊ कावाराने मनापासून महाराजांची भक्तीकरून नेवेद्य नेला होता.
गजानन महाराजांनी पुंडलिक भोकरे नावाचा भक्ताला त्याचा स्वप्नात जाऊन गुरुदीक्षा दिली होती, तसेच बाळापूरला समर्थ रामदासी परम भक्त बाळकृष्ण आणि पुतळाबाईना श्रींनी समर्थांच्या स्वरूपात दर्शन दिले व पंढरपूरला बापुना काळेंना आषाढी एकादशीच्या दिवशी विठ्ठलाचे रूप धारण करून दर्शन घडवले. महाराजांनी गंगाभारती या व्यक्तीचा कुष्टरोग बरा केला होता.
असा हा आधुनिक काळाचा संत त्यांना आपले अवतारकार्य संपत आल्याची जाणीव झाल्यावर त्यांनी आपल्या भक्तांना तसे सूचीत केले आणि ८ सप्टेंबर १९१० रोजी म्हणजेच ऋषीपंचमीच्या दिवशी बाळाभाऊ ह्या आपल्या भक्ताला गादीवर बसून शेगाव येथे समाधी घेतली.